Geef water de ruimte, check je sloot! 

De najaarsschouw is de grootste schouw van het jaar. Vanaf de derde maandag in oktober controleren we of de sloten in Hollands Noorderkwartier voldoende zijn onderhouden. Een sloot moet vrij zijn van (water)planten en afval die de doorstroming van het water kunnen belemmeren. Het is belangrijk dat de toevoer, afvoer en berging van water goed geregeld is binnen ons gebied. Zo voorkomen we wateroverlast, of watertekort.

Bent u eigenaar van een perceel langs een sloot?

Dan bent u in ieder geval verantwoordelijk voor het onderhoud van de kant van de sloot en in veel gevallen ook voor het onderhoud van de sloot zelf. Dat kunt u nakijken in de legger Wateren, waarover hieronder meer wordt uitgelegd. In feite moet u de sloot en slootkant gedurende het hele jaar onderhouden, maar houd rekening met de natuurwetgeving (zie de veelgestelde vragen). Uiterlijk vóór de derde maandag in oktober moet de sloot op orde zijn. Op die dag gaan namelijk onze schouwmeesters op pad en start de najaarsschouw. Als u zelf het onderhoud niet kunt of wilt doen dan kunt u een agrarisch loonbedrijf of hovenier inhuren.

Legger Wateren

De legger Wateren is een online kaart van het watersysteem, waarop elke sloot of vaart, bergingsgebied en de bijbehorende kunstwerken, zoals duikers, bruggen en keerschotten, worden beschreven. U kunt inzien op welke afmetingen alles minimaal moet worden onderhouden, of u onderhoudsplichtig bent en hoeveel begroeiing u mag laten staan. 

Waar kijkt de schouwmeester naar?

  • of de sloot vrij is van afval;
  • of riet en waterplanten de wateraanvoer en waterafvoer van de sloot niet belemmeren;
  • of de walkanten in goede staat zijn;
  • of de beschoeiingen goed zijn onderhouden;
  • of de kunstwerken zoals duikers, bruggen en keerschotten schoon en in goede staat zijn. De eigenaar van het kunstwerk is verantwoordelijk voor het onderhoud van de sloot tot 3 meter aan weerszijden van het kunstwerk. Ook aan de kant van de openbare weg;
  • of de bomen en planten boven het wateroppervlak gesnoeid zijn, ten minste tot 3 meter boven de waterlijn.

Meer informatie over slootonderhoud

Meer ruimte voor groei

Het is belangrijk dat de aan- en afvoer van water goed geregeld is. Daarnaast vinden we de biodiversiteit erg belangrijk. Daarom worden alle sloten doorberekend om te kijken hoeveel begroeiing er mag blijven staan om een goede toe- en afvoer te garanderen. U kunt zelf bekijken of er ruimte voor groei is in uw sloot in de legger Wateren. 

Wat mag blijven staan?

Ga naar de legger Wateren, daar kunt u uw adres invullen en de onderhoudsregels bekijken. Volg deze stappen:

  1. Kies het tabblad 'per maximale begroeiingsgraad’.
  2. Klik rechtsboven in op het vergrootglas.
  3. Vul uw adres in.
  4. Klik op de blauwe streep op de kaart, die de sloot weergeeft langs uw perceel.
  5. Er opent een venster, scroll helemaal naar beneden om te zien hoeveel begroeiing mag blijven staan; de begroeiingsgraad.

Meer informatie over de begroeiingsgraad  

Stel dat u 50% mag laten staan. Dan kunt u dat op verschillende manieren doen, zoals u op onderstaande tekeningen kunt zien. 

Is uw sloot niet onderhouden?

Als de sloot onvoldoende is onderhouden, ontvangt u een voornemen tot bestuursdwang. U heeft dan twee weken de tijd de sloot alsnog op orde te krijgen. Vanaf die datum controleren de schouwmeesters opnieuw. Als de sloot dan nog niet voldoet, dan gaat de gebiedsbeheerder met u in gesprek om nog een laatste termijn te geven. Mocht het na deze termijn nog niet gedaan zijn, dan laat HHNK de werkzaamheden op uw kosten uitvoeren. Hierbij worden extra kosten in rekening gebracht.

Meer informatie

Kijk hieronder bij de veelgestelde vragen of uw vraag daar wordt beantwoord. U kunt ook contact opnemen. Het schouwteam is elke werkdag bereikbaar via 072-582 8282, of via het contactformulier.

Veelgestelde vragen najaarsschouw

Wat is de najaarsschouw?

In en langs bijna alle sloten groeien planten, zoals riet en gras. Planten kunnen de aanvoer en afvoer van het water belemmeren. Om wateroverlast te voorkomen, moeten sloten voldoende schoon en ruim gehouden worden.

De najaarsschouw is de controle van sloten die jaarlijks start op de 3e maandag van oktober. Schouwmeesters controleren dan of alle sloten in ons beheersgebied voldoende onderhouden zijn.

Wanneer moet het slootonderhoud klaar zijn?

Uiterlijk vóór de 3e maandag in oktober. In feite moet u de sloot gedurende het hele jaar onderhouden. Tijdens de najaarsschouw controleren we hierop.

Let op: van 15 maart tot 1 juni mag u geen onderhoud uitvoeren in verband met de wetgeving voor natuurbescherming (Omgevingswet). Is slootonderhoud noodzakelijk voor een goed functionerende waterhuishouding? Dan mag alleen in overleg met en in opdracht van het hoogheemraadschap onderhoud worden uitgevoerd. 

Is elke sloot even belangrijk voor de doorstroming?

Elke sloot vangt water op bij hevige neerslag. Maar niet elke sloot is van groot belang voor de doorstroming van het watersysteem. De zogenaamde primaire en secundaire sloten zijn dat wel. In de legger Wateren kunt u zien wat voor soort sloot aan uw perceel grenst, wie de onderhoudsplichtige is en wat de vastgestelde afmetingen zijn voor het betreffende water. 

Veelgestelde vragen slootonderhoud en schouw

Wie moet de sloten onderhouden?

Het hoogheemraadschap, de provincie Noord-Holland, gemeenten, natuurorganisaties, de spoorwegbeheerder en Rijkswaterstaat zijn onderhoudsplichtig voor de meeste sloten in Noord-Holland. Maar er zijn ook sloten die voor de helft door de eigenaar van het perceel langs de sloot moet worden onderhouden. Als u aan een sloot woont dient u de helft van de sloot te onderhouden die aan uw perceel grenst. De eigenaar van het perceel aan de overkant dient de andere helft te onderhouden. Samenwerking is dan belangrijk.

Als een perceel aan een grote, brede sloot ligt, een hoofdwaterloop, dient de perceeleigenaar vaak alleen de walkanten te onderhouden. Het midden van de sloot onderhoudt het hoogheemraadschap of een andere instantie.

Wie welke sloot precies onderhoudt en aan wat voor soort sloot uw perceel grenst, is vastgelegd in de Onderhoudsverordening en de legger wateren. Als u vragen heeft over de onderhoudsplicht kunt u contact opnemen met het schouwteam.

Wanneer is een sloot goed onderhouden?

Een sloot is goed onderhouden, als: 

  • de sloot vrij is van drijfvuil of bouwafval;
  • riet en waterplanten de wateraanvoer en waterafvoer van de sloot niet belemmeren;
  • de walkanten in goede staat zijn;
  • de beschoeiingen goed zijn onderhouden;
  • de kunstwerken (zoals duikers, bruggen en keerschotten) schoon en in goede staat zijn. De eigenaar van het kunstwerk is verantwoordelijk voor het onderhoud van de sloot tot 3,0 meter aan weerszijden van het kunstwerk. Ook aan de kant van de openbare weg;
  • de bomen en planten boven het wateroppervlak gesnoeid zijn, ten minste tot 3,0 meter boven de waterlijn. 

Wetgeving voor natuurbescherming

Bij het uitvoeren van het slootonderhoud moet u rekening houden met de wetgeving voor natuurbescherming (Omgevingswet). Aanwezige beschermde dieren en planten mag u geen schade toebrengen en u moet rekening houden met broedende vogels. Kan een deel van de sloot niet onderhouden worden door broedende vogels of beschermde dieren of planten, dan vragen wij u dit te melden bij het schouwteam.

Voor meer informatie hierover verwijzen we u naar de website van het Ministerie van Economische Zaken (Informatie Wet natuurbescherming).

Moet ik ook duikers schoonmaken en zo ja, hoe doe ik dat?

Duikers zijn van groot belang voor de wateraan- en afvoer. Indien bagger of overig vuil zich in de duiker ophoopt, kan deze zijn functie niet meer vervullen. Duikers kunt u reinigen met waterdruk.

Wat is een gezond slootmilieu?

Een gezonde sloot heeft zuurstof nodig. Voor de vissen, planten en andere levende organismen, maar ook voor het verwerken van afgestorven waterplanten en boombladeren op de bodem; het rottingsproces. De resten van het rottingsproces blijven op de bodem achter en vormen de sliblaag, oftewel de bagger.

Als er weinig water in de sloot staat, is de zuurstof snel op. De vissen, planten en andere levende organismen kunnen er niet meer leven. De kwaliteit van het water gaat dan snel achteruit. Voor een gezond slootmilieu is het dus belangrijk dat er voldoende water in de sloot aanwezig is.

Ik ga de sloot handmatig schoonmaken. Welk gereedschap kan ik gebruiken?

  • krooshaak: voor het ophalen van flap en kroos
  • kantzeis: voor het afslaan van oeverplanten
  • grasschaar: om het talud op orde te brengen
  • hogedrukspuit: om duikers door te spuiten

Ik heb een trekker of ga een agrarisch loonbedrijf inhuren. Welke machines gebruik je dan?

  • maaikorf: om waterplanten uit de sloot te verwijderen
  • maaiboot: als een sloot te breed is, kunt u het onderhoud vanaf het water (laten) uitvoeren.

Hebben mijn (over)buren ook een brief gehad?

Als het perceel van uw (over)buren en uw perceel aan dezelfde sloot grenzen en beide kanten van de sloot onderhoud behoeven, hebben zij waarschijnlijk ook een brief ontvangen. Dit verschilt echter per schouw en per ‘overtreding'. Voor uw specifieke vraag kunt u contact opnemen met het schouwteam.

Het kaartje bij de brief klopt niet/is niet duidelijk.

Neem contact op met het schouwteam, dan controleren zij uw gegevens en kunnen eventueel een toelichting geven op het kaartje.

De sloot ligt er niet (meer).

In sommige gevallen zijn onze kaarten en luchtfoto's verouderd of is er een fout in geslopen. Neem contact op met het schouwteam, dan controleren zij uw gegevens.

De sloot is al schoongemaakt.

U heeft een brief gekregen waarin wordt verzocht de sloot schoon te maken, maar dat heeft u net uitgevoerd. Bij de herschouwdatum zal blijken dat de sloot schoon is. U hoeft geen actie te ondernemen.

Ik heb opdracht gegeven aan een loonbedrijf om het onderhoud te doen, maar zij hebben het nog niet uitgevoerd.

Neem contact op met de gebiedsbeheerder via het algemene nummer 072 - 582 8282. Alleen hij of zij kan uitstel verlenen in bepaalde situaties.

Ik ben geen eigenaar meer van dit perceel.

Indien u op de eerste schouwdatum geen eigenaar meer bent van het perceel is de nieuwe eigenaar verantwoordelijk voor het onderhoud van de sloot. Bent u echter op de eerste schouwdatum nog eigenaar van het perceel, dan is het onderhoud voor u.

Ons systeem is verbonden met de gegevens het Kadaster. Het kan soms even duren voordat het Kadaster de gegevens heeft verwerkt. Neem contact op met het schouwteam, dan controleren zij uw gegevens.

Ik ben het niet eens met de brief.

Neem contact op met het schouwteam, dan controleren zij uw gegevens en kunnen een toelichting geven op de brief en uw persoonlijke situatie. De medewerkers van de schouw doen hun uiterste best om samen met u tot een voor beide partijen goede en bevredigende oplossing te komen. Mocht u toch bezwaar willen maken, dan kunnen de medewerkers u informeren over de verdere procedure. U kunt de procedure ook terugvinden op de pagina Bezwaar maken tegen een bestuursbesluit.

Ik heb geen brief gehad.

Neem contact op met het schouwteam, zij kunnen uw gegevens controleren.

Deze persoon woont niet (meer) op dit adres.

U kunt de brief ‘retour afzender' sturen met opgaaf van reden. Bent u recentelijk eigenaar geworden van een perceel aan een sloot en wilt u weten of u verantwoordelijk bent voor het onderhoud? Neem contact op met het schouwteam, zij controleren uw gegevens.

Ik ben niet onderhoudsplichtig.

Iedere eigenaar van een perceel aan een sloot, zowel instanties als bedrijven en particulieren, is voor zijn helft van de sloot onderhoudsplichtig.

Als een perceel aan een grote, brede sloot ligt (een hoofdwaterloop), hoeft de perceeleigenaar vaak alleen de helling (het talud) te onderhouden. Het midden van de sloot onderhoudt het hoogheemraadschap of een andere instantie.

Wie welke sloot precies onderhoudt en aan wat voor soort sloot uw perceel grenst, is vastgelegd in de Onderhoudsverordening en de legger wateren. Voor vragen over de onderhoudsplicht kunt u contact opnemen met het schouwteam.

Ik wil bezwaar maken.

Neem contact op met het schouwteam, dan controleren zij uw gegevens en kunnen een toelichting geven op uw persoonlijke situatie. De medewerkers van de schouw doen hun uiterste best samen met u tot een voor beide partijen goede en bevredigende oplossing van de situatie te komen. Mocht u toch bezwaar willen maken, dan kunnen de medewerkers u informeren over de verdere procedure. U kunt de procedure ook terugvinden op op de pagina Bezwaar maken tegen een bestuursbesluit.

Ik wil uitstel aanvragen.

We gaan ervan uit dat het onderhoud is uitgevoerd voor de schouwdatum. Staan er gewassen op het land die niet geoogst kunnen worden voor de schouwdatum? Uitstel van het onderhoud kan worden aangevraagd bij de betreffende gebiedsbeheerder via het algemene telefoonnummer 072-582 8282. Met schone sloten zorgen we er samen voor dat we bij nat en droog weer het water beheersbaar houden.