Vissen zijn in vrijwel ieder water aanwezig. De aan- of afwezigheid van bepaalde soorten kan iets zeggen over het functioneren van het ecosysteem. Zo leven soorten als zeelt of ruisvoorn graag in helder water met waterplanten. Een brasem of een karper is wat minder kieskeurig. Sommige soorten leven zowel in zoet als in zout water, afhankelijk van hun levensfase.

Vismigratie

Foto: Nico Jaarsma

Voor veel vissen is het belangrijk dat ze zich vrij door het watersysteem kunnen bewegen. Zo kunnen ze naar verschillende gebieden bijvoorbeeld om voedsel te zoeken of zich voort te planten in ondiepe slootjes. Of om een strenge winter door te komen in de diepere delen van een polder. Doorgaans weten vissen hun weg prima te vinden. Sommige soorten zijn voor hun levenscyclus echter afhankelijk van andere watersystemen. Door de aanwezigheid van gemalen, sluizen en stuwen hebben die soorten het moeilijk gekregen. Een bekend voorbeeld is de paling die vanuit onze wateren helemaal naar de Sargassozee (bij Cuba) zwemt om zich voort te planten. Met de aanleg van vispassages op de overgangen tussen watersystemen, proberen we de zogenaamde migratieroutes weer te herstellen. Bij nieuwbouw van gemalen maken we gebruik van visveilige pompen die zo'n 95% van alle vissen levend laten passeren.  

Monitoring met vrijwilligers

Zowel langs het Noordzeekanaal als langs de Waddenkust lopen onderzoeksprogramma's met vrijwilligers. Met een kruisnet kijken kleine groepjes op migratieknooppunten naar de aanwezigheid van migrerende vissen, zoals aal en driedoornige stekelbaars. Meer informatie hierover kun je vinden op: Vissen - Kruisnetmonitoring (Ravon.nl)(externe link). Hier zijn ook verschillende onderzoeksrapporten te vinden.

Visstand

De visstand in een gebied is het gevolg van de milieuomstandigheden. In een vaart in een voedselrijk kleigebied zie je andere soorten en vaak ook meer vis dan in een slootje met een zandbodem tegen de duinen aan. Ook visserijactiviteiten zijn natuurlijk van invloed. Zo worden vissen soms meegenomen voor consumptie of worden soorten uitgezet, bijvoorbeeld als die uit een watersysteem verdwenen zijn. 

In de Visstandbeheercommissie Hollands Noorderkwartier maken we afspraken met vissers over de visstand. Uitgangspunt daarbij zijn de waterkwaliteitsdoelen zoals die in het KRW-programma zijn vastgelegd. 

Periodiek laten we de visstand in de waterlichamen onderzoeken. De bijbehorende rapporten zijn opgeslagen in de Hydrotheek. Gebruik als zoekterm 'Visstand HHNK' gevolgd door de naam van het waterlichaam.