Dijkversterking Den Oever-Den Helder

De dijken tussen Den Oever en Den Helder beschermen 1,2 miljoen Noord-Hollanders tegen hoogwater uit de Waddenzee. Het gaat om de Wieringer Zeewering, de Amsteldiepdijk en de Balgzanddijk. Deze dijken moeten worden versterkt, omdat ze niet op alle plekken voldoen aan de nieuwste eisen voor de veiligheid.

Voor nu is het niet onveilig. Maar om te zorgen dat iedereen hier en in het achterland in de toekomst veilig kan blijven wonen, werken en recreëren bekijken, wij welke oplossingen het best passend zijn. Dit doen wij graag in samenspraak met de omgeving.

Wilt u weten wat er allemaal bij een dijkversterking komt kijken? Dat vindt u in het boek 'DIJKEN voor beginners'.

Laatste stand van zaken project

Het project ontwikkelt zich volop. Sinds de zomer van 2023 zijn er belangrijke stappen gezet, maar ook nieuwe inzichten opgedaan die invloed hebben op het ontwerp en de planning. Het doel blijft onveranderd: zorgen voor een veilige en sterke dijk, zodat wonen, werken en recreëren in het achterland ook in de toekomst mogelijk blijft.

Nieuwe inzichten, nieuwe aanpak

In juni 2023 lag er een volledig ontwerp op tafel, samen met een conceptversie van het Projectplan Waterwet en de milieueffectrapportage (MER). Kort daarna kwamen er echter nieuwe technische inzichten en ontwikkelingen aan het licht. Deze maakten duidelijk dat sommige uitgangspunten moesten worden bijgesteld.

Om de veiligheid van de dijk op lange termijn te kunnen garanderen, is de waterveiligheidsopgave opnieuw beoordeeld. Dit leidde tot een herziening van het ontwerp en – belangrijker nog – tot de conclusie dat er extra kilometers dijk versterkt moeten worden.

Waterveiligheid opgaven

FaalmechanismeBeschrijving faalmechanisme

Balgzanddijk

Amsteldiepdijk

Wieringer Zeewering 

Stabiliteit binnenwaarts (STBI)De dijk is niet stabiel genoeg om weerstand te bieden bij hoogwater. Hierdoor kunnen delen van de dijk aan de landzijde afschuiven, waardoor de dijk bezwijkt. 

3,65 km

Asfaltbekleding wateroverdrukken (ASP)Bij hoogwater stijgt de grondwaterstand in de dijk. Wanneer de waterstand buiten het dijklichaam snel daalt kan de waterstand in de dijk zorgen voor een grote druk vanuit de binnenkant van de dijk tegen de onderkant van de bekleding. Als de asfaltbekleding niet voldoende tegendruk kan bieden bezwijkt de dijk. 

1,60 km

2,24 km

Zetsteenbekleding (ZST)Door golven en stroming kunnen de verschillende lagen zetsteen beschadigen. Wanneer de onderlaag erodeert kan de dijk bezwijken.

3,25 km

Grasbekleding (GEBU)De grasbekleding op het buitentalud kan eroderen vanwege belasting door golfklappen of door golfoploop.

0,5 km

Asfaltbekleding golfklappen (AKG)Door herhaaldelijke golfklappen op de asfaltbekleding kunnen scheuren in het asfalt ontstaan en kan de dijk bezwijken. 

1,6 km

Dijkversterkingsmaatregelen toegelicht per dijk

Balgzanddijk

Binnenzijde

Om de stabiliteit van de dijk te verbeteren, wordt er een langsconstructie geplaatst aan de binnenzijde (kant Balgzandkanaal) over een lengte van 3,65km. Deze wand gaat 12 tot 30 meter diep de grond in en bevat regelmatig openingen om het grondwater goed te laten doorstromen.

Buitenzijde 

De onderste rand van de bestaande asfaltlaag wordt vervangen door zetsteen. Deze nieuwe bekleding komt 1,5 tot 2,5 meter hoger te liggen. Onder het zetsteen komen lagen van steenslag, geotextiel en een dikke kleilaag, die samen zorgen voor betere bescherming tegen golfslag en waterdruk.

Amsteldiepdijk

Op de Amsteldiepdijk en een stuk van de Balgzanddijk wordt over een lengte van 2,24 kilometer de buitendijkse bekleding versterkt. Net als bij de Balgzanddijk wordt de onderste rand van het asfalt verwijderd en vervangen door zetsteen.

Wieringer Zeewering

Op de Wieringer Zeewering bestaat het dijkversterkingsontwerp uit het vervangen van de buitendijkse bekleding in drie vormen: vervangen zetsteenbekleding (sectie 3), aanbrengen opensteenasfalt (sectie 4), vervangen asfaltbekleding (sectie 5).

Over een lengte van 3,25 km wordt het huidige zetsteen vervangen door nieuw zetsteen. De huidige steenzetting bestaat uit basalton zuilen met een zuilhoogte van 35 cm. De basalton zuilen worden vervangen door zetsteen van dezelfde zuilhoogte (Basalton STS+). Op de nieuwe zetsteen wordt een ecotoplaag van lavasteen aangebracht. Hierdoor ontstaat er een ruw oppervlak die zorgt voor een betere hechtingsmogelijkheid voor flora en fauna. De uitstraling van de dijk blijft gelijk aan de huidige situatie. 

In vier delen van in totaal ongeveer 500 meter wordt de huidige grasbekleding vervangen door opensteenasfalt (OSA). Deze bekleding wordt verborgen aangelegd: de graszode en bovenste grondlaag worden verwijderd. Daaronder komt een laag geotextiel met daarop het opensteenasfalt (OSA) en boven op het OSA komt een leeflaag van 30 cm dik, waarin gras en kruiden kunnen groeien.

De nieuwe graslaag wordt ingezaaid met een kruidenrijk mengsel, passend bij het beheer van dijken door HHNK. Na de werkzaamheden blijft de dijk er groen en natuurlijk uitzien, vergelijkbaar met de huidige situatie.

In twee delen van in totaal 1,6 kilometer wordt de bestaande asfaltbekleding van de dijk gedeeltelijk vervangen. De bovenste laag (slijtlaag) wordt verwijderd en vervangen door een nieuwe laag waterbouwasfaltbeton (WAB), die wordt aangebracht op de bestaande fundering. Op de overgangen van asfalt naar gras op de kruin van de dijk worden grasbetontegels geplaatst. Deze tegels hebben openingen waar gras doorheen kan groeien. Dit zorgt voor extra stevigheid en een natuurlijke overgang naar de grasbekleding.

Waar staan we nu?

De planning voor de komende periode ziet er als volgt uit:

  • Tot eind september: Afronden ontwerp, opstellen ontwerp-Projectbesluit en vergunningaanvragen
  • Begin oktober 2025: Publicatie van het ontwerp-Projectbesluit (inclusief het MER en de natuurtoetsen) en vergunningaanvragen
  • Eind oktober – begin december 2025: Ontwerp-Projectbesluit (inclusief het MER en de natuurtoetsen) en vergunningen liggen ter inzage
  • Zomer 2026: Projectbesluit en vergunningen zijn definitief

Tijdens de inzageperiode kunt u het ontwerp bekijken en hierop reageren. De ingediende zienswijzen worden zorgvuldig beantwoord en waar nodig verwerkt in het definitieve besluit. Daarna is er nog de mogelijkheid tot beroep bij de Raad van State.

Vooruitblik

Na de inzageperiode gaan we verder met de voorbereiding van de uitvoering. We verwachten dat de realisatiefase in 2027 van start gaat. De daadwerkelijke uitvoering van de dijkversterking zal ongeveer drie jaar duren en start volgens planning in 2028. 

Kennisgeving participatie

In dit dijkversterkingsproject in de Noordkop werken we volgens de richtlijnen van de Omgevingswet.  Daarom hebben we bij de start van de planuitwerkingsfase (begin mei 2021) de kennisgeving participatie gepubliceerd. Hierin hebben we aangegeven hoe en op welke momenten we de omgeving informeren en vragen mee te denken, met uiteindelijk als doel om samen tot een vastgesteld Projectbesluit te komen. 

Voorkeursalternatief

Het dagelijks bestuur heeft op 23 juni 2020 het voorkeursalternatief (VKA) voor de versterking van dit dijktraject vastgesteld. De best passende oplossing per dijkvak (Wieringer Zeewering, Balgzanddijk, Amsteldiepdijk) is hiermee bekend en deze kan nu verder in detail worden uitgewerkt.

Overzichtskaart met locaties dijkversterking Den Oever - Den Helder

Wat is er aan de hand?

Aan de buitenzijde van alle drie de dijktrajecten voldoet de bekleding, bestaande uit zetsteen, asfalt en gras, op grote delen niet. En langs het Balgzandkanaal is de dijk op bepaalde delen niet stabiel goed genoeg aan de binnenkant.

Hoe ziet het VKA eruit?

Tijdens de verkenningsfase hebben we samen met de omgeving een groot aantal verschillende mogelijke oplossingen bekeken voor alle drie de dijken. Het VKA bestaat uit:

  1. Op verschillende delen van de drie dijktrajecten versterken we de bekleding aan de buitenzijde. Het betreft asfalt-, gras en zetsteenbekleding.
  2. Van de Balgzanddijk verzwaren we op bepaalde delen de binnenteen van de dijk door een bestorting.

In de periode 2017-2019 hebben wij meerdere dijkavonden (bijeenkomsten) georganiseerd voor belanghebbenden, omwonenden en andere geïnteresseerden. Tijdens deze bijeenkomsten hebben wij onder andere mogelijke oplossingen voor de dijkversterking laten zien. Daarnaast hebben we een terugkoppeling gegeven op vragen en wensen die wij uit de omgeving hebben opgehaald. In het najaar van 2019 hebben wij de voorlopige keuze voor het voorkeursalternatief gepresenteerd. Het dagelijks bestuur heeft het voorkeursalternatief op 23 juni 2020 vastgesteld. Het voorkeursalternatief is samen met de omgeving ontworpen.

Werken aan een projectbesluit

Aan het einde van de planuitwerkingsfase legt het bestuur het ontwerp voor de dijkversterking vast in een projectbesluit. Dit besluit moet worden goedgekeurd door de Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland.

Waarom een kennisgeving?

De volgende projectfase, de planuitwerkingsfase, is gestart in 2021 en eindigt met een projectplan/projectbesluit. In deze fase wordt samen met de omgeving gewerkt aan de uitwerking en vormgeving van de het voorkeursalternatief (VKA). Deze fase is bepalend voor hoe de dijk er na de versterking uit komt te zien. Ook wordt in deze fase bekeken welke meekoppelkansen tot uitvoering kunnen worden gebracht. Doel van de aankondiging is u te informeren over de participatie tijdens de planuitwerkingsfase. Bekijk de volledige kennisgeving.

Meer informatie over de dijktrajecten

Wieringer Zeewering

De Wieringer Zeewering is het gedeelte dijk dat loopt vanaf Den Oever tot aan het Amstelmeer en is ruim 10 kilometer lang. De dijk wordt direct belast vanuit de Waddenzee. Het achterland is het voormalig eiland Wieringen en is voornamelijk van landelijke aard. Het voorland is de Waddenzee, een gebied met een hoge natuurwaarde. Langs de dijk bevinden zich plaatsen als Den Oever en Hippolytushoef.

Amsteldiepdijk en Balgzanddijk

De Amsteldiepdijk sluit aan op de Wieringer Zeewering en loopt tot aan de Van Ewijcksluis. De Balgzanddijk ligt in het verlengde hiervan en loopt verder tot aan de spuisluis bij Oostoever.

De dijken worden aan beide kanten ingesloten door water, aan de buitenzijde ligt de Waddenzee. De Amsteldiepdijk is in 1924 aangelegd als pilot voor de Afsluitdijk, waardoor aan de binnenzijde het Amstelmeer ontstond. Aan de binnenzijde van de Balgzanddijk ligt het Balgzandkanaal, een voor het hoogheemraadschap belangrijk afwateringskanaal. Op sommige plaatsen is er sprake van een voorlandkering, een dijkje vóór de dijk in zee. De Amsteldiepdijk en de Balgzanddijk zijn gezamenlijk circa 10 kilometer lang.

Nieuwsbrieven

Contact

Woont u in de buurt van de dijkversterking Den Oever-Den Helder of bent u op een andere manier betrokken bij dit gebied? Via deze nieuwspagina blijft u op de hoogte van actuele ontwikkelingen rondom de dijkversterking.

Voor meer informatie over dit project kunt u contact opnemen met omgevingsmanager Britte Mussche op nummer 072 – 582 8282, dijkversterkingdodh@hhnk.nl of via het contactformulier.

Adviezen, rapporten en notities

Participatie

Overige info