In ons beheergebied zien we op veel plaatsen regelmatig intensieve bloei van blauwalgen in het oppervlaktewater. Een teken dat het niet goed gaat met de waterkwaliteit en de natuur die daarvan afhankelijk is. Blauwalgen produceren soms toxines, die giftig kunnen zijn en voor veel overlast zorgen: een zwemverbod, stank en massale vissterfte. Recreanten, bewoners en bedrijven hebben hier last van.

Wat zijn blauwalgen?

Blauwalgen zijn geen algen, maar bacteriën met een blauwgroene kleur. Ze komen voor in alle seizoenen en in alle wateren. Meestal merken we daar niet veel van; de dichtheden zijn zo klein dat ze met het blote oog niet te zien zijn. Maar zitten er veel blauwalgen in het water, dan ontstaat er een 'bloei'. Bij veel bloei, ontstaan er drijflagen: een blauwgroene verfachtige drabbige substantie, die enorm kan stinken.

Blauwalgen zijn er in verschillende soorten, maar ze hebben gemeenschappelijk dat ze groeien en bloeien wanneer het water warmer wordt. Ze leven van fosfaten en stikstof, die ze uit het water kunnen halen. Daarnaast hebben ze licht en lucht nodig. Omdat in onze wateren meer dan voldoende fosfaten en stikstof aanwezig zijn kunnen ze hier vaak onbeperkt groeien. In het vroege voorjaar begint dat al. In de zomermaanden gaan ze echt pieken.

Pas op!

Blauwalgen kunnen giftig zijn voor mens en dier. Zeker in drijflagen kunnen gifstoffen voorkomen. Maar of er in drijflagen altijd giftige stoffen voorkomen, is moeilijk te zeggen. Dezelfde soort blauwalg kan soms wel en soms geen gifstoffen aanmaken. En sommige soorten produceren weer sterkere gifstoffen dan andere. Voor de veiligheid controleren we het zwemwater altijd op de aanwezigheid van giftige blauwalgen. Daarbij nemen we het zekere voor het onzekere: zitten er blauwalgen in het water, dan plaatsen we altijd waarschuwingsborden.

Controle zwemwater

We meten de kwaliteit van de officiële zwemwaterlocaties in ons gebied. We meten twee soorten bacteriën en we meten de dichtheid en giftigheid van blauwalgen. De uitkomsten van de metingen en of deze goed of slecht zijn kunt u inzien op www.zwemwater.nl(externe link). Zie voor meer informatie de pagina Zwemwater.

Aanpak blauwalgen

Omdat de meeste wateren fosfaten en stikstof bevatten, is voorkomen onmogelijk. Alleen als we de bron, de fosfaten en stikstof, kunnen terugbrengen tot heel lage gehaltes verdwijnen de blauwalgen. Maar we leven in een gebied waar veel fosfaat voorkomt in het oppervlaktewater; deels van nature en deels doordat de mens dat heeft ingebracht. 

Het is slechts beperkt mogelijk om locaties waar blauwalg voorkomt door te spoelen met blauwalgarm water. Soms is er geen mogelijkheid om door te spoelen. In andere gevallen kan het ongewenste effect optreden dat de blauwalg zich naar een andere locatie verplaatst.

Bij regen en veel wind wordt het koeler en vermindert de blauwalg. Dus een slechte zomer is ook slecht voor de blauwalgen. En in het najaar nemen ze sowieso af.

Meer informatie

Meer informatie over blauwalgen kunt u vinden op de websites van de STOWA(externe link) (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer), het Informatiepunt Leefomgeving(externe link) en Rijkswaterstaat(externe link)

Heeft deze informatie u geholpen?