Samenwerken aan Kunstwerken

Op het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) staan honderden waterkerende kunstwerken in een primaire waterkering. Net als de dijken, moeten ook deze kunstwerken in 2050 allemaal veilig te zijn. Het is een uitdaging om dit in de komende 25 jaar op te leveren. Dat is iedere drie weken één kunstwerk veilig!

Deze opgave is niet alleen groot, kennis en kunde zijn schaars, de tijd tot 2050 is beperkt en we hebben te maken met een fysieke omgeving die in meerdere opzichten verandert. Dat gaat alleen lukken als we samenwerken: waterschappen, Rijkswaterstaat, marktpartijen en kennisinstellingen. Het project Samenwerken aan Kunstwerken is in het leven geroepen om bij deze opgave te enthousiasmeren, ondersteunen en faciliteren.

HHNK heeft ervaring met dergelijke samenwerkingen. Daarom is het projectteam hier ondergebracht.  

Bekijk de interactieve kaart

Eenduidige en doelmatige aanpak voor een stabiel programma 

Om op tijd klaar te zijn, willen we de opgave sneller en in samenhang oppakken. Met sober als uitgangspunt en inmiddels ook duurzamer. We zien een grote behoefte aan een stabiele uitvoering. Wat is er dan nodig om in 2050 klaar te zijn?

Allereerst een stevige productiesnelheid. Daarbij helpt een uniforme aanpak en/of scenario's. Zo kunnen de waterschappen zien wat voor hen de meest handige aanpak is. Deze aanpak ontwikkelen wij en we maken ook afspraken over lastige dilemma’s.

Daarnaast is kennis nodig. Dit wil zeggen: ophalen waar het al op de plank ligt of creëren waar het nog ontbreekt. Kenniscreatie, kennisoverdracht en kennisdoorwerking zijn daarom centrale begrippen. We willen de productie opschroeven, maar ook grip houden en de stabiliteit bewaken. Stabiliteit voor het HWBP (in productieschommelingen en geldstromen), stabiliteit voor de marktpartijen (inzicht in wat, wanneer en hoe het op de markt komt) en stabiliteit voor de beheerders voor hun eigen interne portfolio.

Bekijk de projectwebsite met interactieve kaart.

De impact van het project

Kunstwerken zijn anders dan dijken en vragen een eigen aanpak. Ook om kansen te pakken die onbenut blijven bij het ‘gewoon’ meepakken van kunstwerken in een dijktraject. Met Samenwerken aan Kunstwerken werken we concreet aan:

  • (Stimu)leren vanuit het ‘doen’. Aansluiten bij opgedane ervaringen en projecten in uitvoering. Dat helpt om de urgentie voelbaar te maken, praktijkverhalen hebben een sterkere bijdrage dan theoretische inzichten.
  • Breed over de Alliantie, waterschappen en Rijkswaterstaat (RWS). RWS heeft inmiddels veel kennis verzameld die ook voor waterschappen relevant is en wil deze graag delen, gezamenlijk leren en zo nieuwe kennis ontwikkelen.
  • Aanpak laten aansluiten bij huidige urgentie en concrete vragen bij waterschappen. Waterschappen die later urgentie voelen en vragen hebben, moeten later kunnen aanhaken.
  • Bijdragen aan stabiliteit van het programma door samen te werken in de gouden driehoek met markt- en kennispartijen.

Het beoogde eindresultaat

Samenwerken aan Kunstwerken levert producten, diensten en activiteiten op die helpen om in een hoger tempo meer waterkerende kunstwerken in een primaire kering aan te pakken.

Planning van het project

In 2021 is de opgave in kaart gebracht en onder andere een Kunstwerkroute ontwikkeld. Een standaard stappenplan laat de route zien of een kunstwerk alleen onderhoud nodig heeft of vernieuwd moet worden. Daarnaast maakt de route zichtbaar welke keuze je waar kunt maken.

Momenteel (2024) werken we aan de doelen (sneller, sober, duurzamer, stabieler) langs de volgende sporen: 

  • Het inzichtelijk maken van de opgave aan de hand van cijfers via een interactieve kaart en een uitgave, waarin de opgave is gerangschikt naar waterschap, type kunstwerk en faalmechanisme, het zogenaamde 'rode boekje.
  • Het ontwikkelen van een Roadmap duurzame kunstwerken.
  • Het ontsluiten van kennis, middels een publieke wiki, ondergebracht bij kennispartner Deltares.
  • Het ontwikkelen van concrete samenwerkingsprojecten tussen waterschappen, RWS en marktpartijen.

Voor vragen en informatie

Meer weten of vragen? Wil je kennis met ons delen of bijdragen aan de projectdoelstellingen? Stuur een e-mail naar het projectteam via sk@hhnk.nl. Voor meer achtergrondinformatie kijk op de projectwebsite www.samenwerkenaankunstwerken.nl of op www.hwbp.nl.

Hoogwaterbeschermingsprogramma

In het HWBP werken waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste opgave sinds de Deltawerken. Op veel plekken in Nederland gaat de schop in de grond. Naast de 1.500 kilometer dijkversterking worden ook de kunstwerken de komende dertig jaar aangepakt. Dat is nodig omdat Nederland kwetsbaar is voor overstromingen. We doen er alles aan om een volgende overstroming te voorkomen. Zo werken we samen aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren. We gaan krachten bundelen, elkaar de bal toespelen, afkijken bij elkaar en samen leren. We werken daarom samen met marktpartijen en kennisinstellingen om voor 2050 net als de dijken ook de waterkerende kunstwerken in primaire kering versterkt te hebben.

Zijaanzicht spuisluis Oostoever in Den Helder
Logo Samenwerken aan Kunstwerken