Op het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) staan honderden waterkerende kunstwerken in een primaire waterkering. Het is een uitdaging om al deze kunstwerken net als de dijken binnen 30 jaar op te leveren. Dat is iedere vier weken één kunstwerk veilig!

Voor deze uitdaging hebben we een stevige ‘productiesnelheid’ nodig. Daarbij helpt een uniforme aanpak en/of scenario's. Zo kunnen de waterschappen zien wat voor hen de meest handige aanpak is. Deze aanpak ontwikkelen wij en we maken ook afspraken over lastige dilemma’s.

Daarnaast is kennis nodig. Dit wil zeggen: ophalen waar het al op de plank ligt of creëren waar het nog ontbreekt. Kenniscreatie, kennisoverdracht en kennisdoorwerking zijn daarom centrale begrippen. We willen de ‘productie’ opschroeven, maar ook grip houden en de stabiliteit bewaken. Stabiliteit voor het HWBP (in ‘productieschommelingen’ en geldstromen), stabiliteit voor de marktpartijen (inzicht in wat, wanneer en hoe het op de markt komt) en stabiliteit voor de beheerders voor hun eigen interne portfolio.

Bekijk de interactieve kaart(externe link)

Eenduidige en doelmatige aanpak voor een stabiel programma

Het aanpakken van kunstwerken is een uitdaging en vraagt om de opgave sneller en in samenhang op te pakken. Met sober als uitgangspunt en inmiddels ook duurzamer. We zien een grote behoefte aan een stabielere uitvoering. Daarmee zijn de doelen benoemd waar Samenwerken aan Kunstwerken in fase 2 een bijdrage aan wil leveren.

De impact van het project

Kunstwerken zijn anders dan dijken en vragen een eigen aanpak. Ook om kansen te pakken die onbenut blijven bij het ‘gewoon’ meepakken van kunstwerken in een dijktraject. Met Samenwerken aan Kunstwerken streven we naar grotere ‘productie’. Dat doen we door te werken aan:

  • (Stimu)leren vanuit het ‘doen’. Aansluiten bij opgedane ervaringen en projecten in uitvoering. Dat helpt om de urgentie voelbaar te maken, praktijkverhalen hebben een sterkere bijdrage dan theoretische inzichten.
  • Breed over de Alliantie, waterschappen en Rijkswaterstaat (RWS). RWS heeft inmiddels veel kennis verzameld die ook voor waterschappen relevant is. RWS is bereid deze kennis te delen. Verder ziet RWS graag gezamenlijke leerprojecten om nieuwe kennis te ontwikkelen.
  • Aanpak laten aansluiten bij huidige urgentie en concrete vragen bij waterschappen. Waterschappen die later urgentie voelen en vragen hebben moeten later kunnen aanhaken.
  • Bijdrage leveren aan stabiliteit van het programma door samen te werken in de gouden driehoek met markt- en kennispartijen.

Het beoogde eindresultaat

Met Samenwerken aan Kunstwerken worden er producten, diensten en activiteiten opgeleverd die gaan helpen om met een sneller tempo meer waterkerende kunstwerken in een primaire kering aan te pakken.

Planning van het project

In 2021 is de opgave in kaart gebracht en onder andere een Kunstwerkroute ontwikkeld. Via een standaard stappenplan laat de route zien of een kunstwerk alleen onderhoud nodig heeft of vernieuwd moet worden. Daarnaast maakt de route zichtbaar welke keuze je waar kunt maken.

We treffen nu de voorbereidingen om in 2022-2024 verder te werken aan de doelen (sneller, sober, duurzamer, stabieler) langs de volgende sporen: 

  1. Overall story: Bij o.a. bestuurders en beleidsmakers het inzicht versterken dat kunstwerkprojecten toch echt andere kenmerken hebben, een ander risicoprofiel en daarom een andere aanpak vragen. Bij de Programmadirectie van het HWBP het inzicht versterken dat de kunstwerkopgave mogelijk een eigen programmering en subsidiëring vraagt. Vanuit de kennisprogramma's (bijv. KpNK) en ervaringen vanuit lopende/afgeronde projecten ‘bewijslast’ leveren.

  2. Voor beheerders faciliteiten (laten) ontwikkelen om die benodigde andere aanpak ook uit te kunnen voeren.

  3. Voor programmadirectie HWBP faciliteiten (laten) ontwikkelen om de andere programmering en subsidiëring mogelijk te maken.

Hoogwaterbeschermingsprogramma

In het HWBP werken waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste opgave sinds de Deltawerken. Op veel plekken in Nederland gaat de schop in de grond. Naast de 1.500 kilometer dijkversterking worden ook de kunstwerken de komende dertig jaar aangepakt. Dat is nodig omdat Nederland kwetsbaar is voor overstromingen. We doen er alles aan om een volgende overstroming te voorkomen. Zo werken we samen aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren. We gaan krachten bundelen, elkaar de bal toespelen, afkijken bij elkaar en samen leren. We werken daarom samen met marktpartijen en kennisinstellingen om voor 2050 net als de dijken ook de waterkerende kunstwerken in primaire kering versterkt te hebben.

Voor vragen en informatie

Meer weten of vragen of wil je kennis met ons delen, stuur een e-mail naar het projectteam op sk@hhnk.nl. Voor meer achtergrondinformatie kijk op www.hwbp.nl(externe link)

Zijaanzicht spuisluis Oostoever in Den Helder
Logo Samenwerken aan Kunstwerken