Havendijk

Eens in de 12 jaar worden alle dijken in Nederland getoetst op waterveiligheid. De Havendijk grenzend aan het Nieuwe Diep te Den Helder is in 2021 beoordeeld. De dijk is op een aantal plaatsen niet veilig genoeg.  

In 2023 zijn we (als beheerder van de dijk) gestart met het bepalen van wat er nodig is om de dijk zo te ontwerpen dat deze weer voldoet aan de norm en veilig genoeg is. Dit noemen we de versterkingsopgave. Aangezien het hier om een primaire waterkering gaat (de dijk beschermt de inwoners tegen het water uit de zee) is het project opgenomen binnen het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). 

Het gaat hier dus niet om de ontwikkelingen rondom het Dijkkwartier, dat is een ander project waar wij als hoogheemraadschap bij betrokken zijn vanuit de waterveiligheid. 

Havendijk langs Het Nieuwe Diep 

De 2,6 kilometer lange Havendijk langs het Nieuwe Diep in Den Helder (een primaire waterkering) beschermt 1,2 miljoen Noord-Hollanders tegen hoogwater uit de Waddenzee. Bij de laatste toetsronde in 2021 en aanvullende berekeningen die in 2023 zijn gemaakt, is gebleken dat een deel van de dijk (655 m) niet meer voldoet aan de wettelijke norm die voor de waterveiligheid is vastgesteld. Het gaat om een opgave die verspreid ligt over de Havendijk tussen de Paleiskade en de Koopvaardersschutsluis. 

Onderstaande afbeelding geeft de locaties van de dijkversterking weer waar een opgave is. Aan deze tekening kunnen geen rechten worden ontleend. 

Wat is er aan de hand?

De dijk voldoet op een aantal plekken niet meer aan de norm voor waterveiligheid omdat er sprake is van meerdere technische gebreken, ook wel 'faalmechanismen' genoemd. Dit is van toepassing tegenover het voormalige 'gebouw voor het loodswezen’ (deelgebied Visafslag) en bij Het Nieuwe Diep en Het Nieuwe Werk.

De dijk voldoet op een aantal plaatsen niet meer aan binnenwaartse en buitenwaartse stabiliteit. Een dijk is niet waterdicht. Als de dijk van binnen verzadigd raakt met water kan het dijklichaam instabiel worden en afschuiven. Daarnaast voldoet op enkele plaatsen langs de dijk de bekleding niet meer. De (straat)stenen kunnen los raken en wegspoelen door golven.

Wat gaan we doen?

Dijkversterkingsprojecten worden verdeeld in drie fasen: verkenning, planuitwerking en realisatie. In 2023 en 2024 heeft de verkenningsfase plaatsgevonden. In deze fase zijn verschillende alternatieven bedacht en uitgewerkt die de dijk weer veilig kunnen maken. Uit deze alternatieven is eind 2024 het voorkeursalternatief  (VKA) gekozen. Dit VKA is de best passende oplossing om de dijk weer te laten voldoen. Voor de Havendijk is er per deelgebied een VKA uitgewerkt. Begin 2025 is de verkenningsfase afgerond met het vaststellen van het VKA door het bestuur van HNK.

Voor de Visafslag wordt met een afsluitende laag de dijk aan de buitenzijde meer waterdicht gemaakt.

Voor Het Nieuwe Diep wordt de stabiliteit buitenwaarts verbeterd door de kadeconstructie te vervangen, gecombineerd met een verbreding van het kadeterrein waarbij de bestaande klinkers worden vervangen door een zwaardere bekleding zodat deze beter bestand is tegen golven.

Bij Het Nieuwe Werk worden de bestaande klinkers op de op- en afrit eveneens vervangen door een zwaardere bekleding.

Het project bevindt zich op dit moment in de planuitwerkingsfase. In deze fase wordt het VKA in detail uitgewerkt tot een technisch ontwerp. Om dit goed te kunnen doen is er gedetailleerde informatie nodig van en over het gebied. Daarom worden er verschillende onderzoeken uitgevoerd. Bijvoorbeeld onderzoek naar beschermde dieren en planten, de aanwezigheid van archeologie en niet gesprongen explosieven en de samenstelling van de ondergrond. De planuitwerkingsfase wordt afgesloten met het projectbesluit en de belangrijkste vergunningen die nodig zijn om dit project mogelijk te maken. In het projectbesluit wordt beschreven hoe het project eruit ziet en het geeft inzicht in maatregelen en voorzieningen in de fysieke leefomgeving om het project te realiseren.

Wilt u weten wat er nog meer bij een dijkversterking komt kijken? Blader dan eens digitaal door het boek Dijken voor beginners

Verbreding kade het Nieuwe Diep

Op 3 oktober 2024 ondertekenden hoogheemraad Arnold Langeveld (HHNK), wethouder Fotigui Camara (gemeente Den Helder) en directeur Kees Turnhout (Port of Den Helder) de samenwerkingsovereenkomst ‘Verbreding Kade Het Nieuwe Diep’. Door de dijkversterking van het hoogheemraadschap voldoet de dijk aan de gestelde norm voor waterveiligheid. Daarnaast willen we ook meewerken aan de toekomstige ontwikkelingen van de haven van Den Helder. Dit wordt gedaan door bij het ontwerp van de dijk rekening te houden met een bredere kade, de toekomstige verdieping van de vaargeul en een goede aansluiting op Het Nieuwe Werk. Over de uitvoering en de verdeling van de kosten van dit werk zijn in de samenwerkovereenkomst goede afspraken gemaakt.

Planning

Begin 2025 is de verkenningsfase afgerond met een vastgesteld VKA. Vervolgens is de planuitwerkingsfase gestart, waar het VKA in detail wordt uitgewerkt en waar de bijbehorende vergunningen aangevraagd worden . Aansluitend is de realisatiefase, deze start naar verwachting 2026/2027. 

De planning (concept) kan aangepast worden. Aan de planning kunnen geen rechten ontleend worden.

Met wie werken we samen?

We werken met veel verschillende partijen samen. Denk aan bewoners en ondernemers langs en op de dijk, gemeente Den Helder, Rijkswaterstaat, provincie Noord-Holland, Maritiem Cluster, Koninklijke Marine, Defensie en de Port of Den Helder.

Vragen en contact

Heeft u vragen, neem dan contact met ons op via ons contactformulier of via het algemene nummer: 072-582 8282 en vraag naar de omgevingsmanager Stefan van den Helder.

Wilt u op de hoogte blijven? Meldt u zich dan aan voor de digitale nieuwsbrief. We houden u dan enkele keren per jaar op de hoogte van de ontwikkelingen. Aanmelden kan door een e-mail te sturen naar: havendijk@hhnk.nl onder vermelding van ‘nieuwsbrief’.