Verbetering watersysteem Groot Limmer Polder

Wat gaat er gebeuren?

Door de klimaatverandering hebben we te maken met steeds meer lokale hevige regenbuien (clusterbuien). De afgelopen jaren is het aantal maar ook de heftigheid van deze regenbuien toegenomen. Dit leidt tot wateroverlast. De extreme weersomstandigheden op vrijdag 18 juni 2021 hebben ook laten zien hoe krachtig de buien kunnen zijn. Uit onze analyses blijkt dat het stedelijk gebied van Castricum, Uitgeest en Limmen risico loopt. Om hier overlast te voorkomen worden maatregelen genomen. Deze maatregelen zorgen voor een betere verdeling van het overtollige water over het agrarisch gebied en een versnelde afvoer bij overlast

Wat betekent dit voor u?

Uit de analyse blijkt dat het watersysteem in de Groot Limmer Polder, de Castricummerpolder en polder De Zien niet voldoende op orde is voor de toekomst. Daarom gaan we op verschillende locaties aan de slag. De werkzaamheden aan het watersysteem startten in mei 2022 en zijn in december 2022 afgerond. De maatregelen (zie onderstaande kaart) hebben vooral betrekking op de vervanging en automatisering van stuwen. De stuwen worden opgenomen in een geautomatiseerde gebiedsregeling zodat ze van afstand kunnen worden bediend. Dit maakt het gemakkelijker om bij extreme wateroverlast gecontroleerd, snel en precies het water af te laten stromen. Bijzonder is dat een oude bekende opnieuw wordt ingezet. Bij extreme wateroverlast zetten we ook Gemaal 1879 in Akersloot in om het overtollige water naar de boezemwateren af te pompen.

Als u benieuwd bent hoe Gemaal 1879 werkt, kijkt u dan naar de volgende filmpjes:

Werking van Gemaal 1879 (korte versie)
Historie van Gemaal 1879 (lange versie)

Waar vindt het project plaats?

Het projectgebied ligt in de Groot Limmer Polder, Castricummerpolder en Dorregeest. Dit is het landelijk gebied gelegen tussen Akersloot, Limmen, Uitgeest, Castricum en Bakkum. Zie onderstaand kaartje. De nummers op het onderstaande kaartje corresponderen met de locaties waar maatregelen worden uitgevoerd. In de legenda ziet u welke maatregelen dat zijn.

Overzicht van maatregelen en werkzaamheden voor verbetering watersysteem Groot Limmerpolder
Maatregelnummer	Beschrijving voorgenomen werkzaamheden	Toelichting
Maatregel 1	Bestaande stuw voorzien van een automatische klep. Status: afgerond	Bij wateroverlast in Castricum wordt met deze stuw water, via de Schulpvaart, afgevoerd naar het gemaal Groot Limmer Polder in Akersloot. Deze maatregel werkt samen met maatregel 10 en 25. Voor het aanbrengen van de klep wordt de waterloop niet afgedamd.
Maatregel 5	Bestaande stuw wordt vervangen door een automatische klepstuw. Ook wordt een afsluitbare vispassage aangebracht. Status: in uitvoering	De bestaande schuifstuw wordt vervangen door een klepstuw. Een klepstuw is nauwkeuriger in te stellen. De klepstuw is al geautomatiseerd. Met deze stuw wordt de afvoer van het water uit Castricum, naar gemaal Groot Limmer Polder geregeld. Voor het vervangen van de klep wordt de waterloop niet afgedamd. Bij een vispassage kunnen vissen vanuit het lager gelegen waterpeilvak naar het hoger gelegen waterpeilvak zwemmen. De vissen zwemmen over kleine stuwschotjes door bakken heen waarin het water steeds een klein stukje (ca. 5 cm) hoger staat.
Maatregel 7a	De bestaande schuif van de stuw wordt vervangen door een automatische klep en we installeren een pomp. Status: afgerond	In het zomer halfjaar staat de klep omhoog en is er een waterpeilverschil tussen het peilvak rond de eendenkooi en de Castricummerpolder van 10 cm. Als er in dit waterpeilvak wateroverlast is dan zorgt de pomp er voor dat dit water weggepompt kan worden. In de winter staat de klep omlaag (gelijk peil) en voert het water af via de Castricummerpolder. De pomp wordt aangesloten op netspanning. Het fietspad wordt niet afgesloten voor de werkzaamheden.
Maatregel 7b	De bestaande onderleider wordt verwijderd. Aan weerskanten van de Dije worden twee houten keerschotten geplaatst. Aan de kant van de volkstuin komt een inlaat. Status: afgerond	De onderleider vormt de verbinding met het waterpeilvak rond de eendenkooi en het waterpeilvak van De Zien. De onderleider is in slechte staat en wordt verwijderd. De pomp bij maatregel 7a vormt de uitlaat in de zomersituatie. De inlaat in het schot is nodig om de waterloop rond het volkstuincomplex te voorzien van water.
Maatregel 10	De bestaande schuif van de stuw wordt geautomatiseerd Status: in voorbereiding	In geval van wateroverlast in Castricum kan met deze stuw water afgevoerd worden naar het gemaal Castricummerpolder in Uitgeest. Deze maatregel werkt samen met maatregel 1 en 25.
Maatregel 12	Aanbrengen regelbare schuif en automatiseren. Status: in voorbereiding	Op deze locatie kan in situatie van wateroverlast water uit De Zien afgevoerd worden naar de Castricummerpolder. De bestaande voorziening wordt geautomatiseerd.
Maatregel 14-1	Bestaande stuw wordt voorzien van automatische klep. Status: afgerond	Via deze bestaande stuw wordt duinwater afkomstig uit het Koningskanaal afgevoerd naar het natuurterrein van Stichting de Hooge Weide. Wanneer gemaal Zeeweg aan staat voor wateraanvoer staat deze stuw omhoog en wordt er geen water via het natuurgebied afgevoerd. Het water loopt dan langs de stuw (maatregel 14-3). Bij wateroverlast kan het water ook weg via de duiker onder de Zeeweg en dan via de nieuwe maatregel 14-2. Als gemaal Zeeweg uit staat kan het schone duinwater over deze stuw het natuurgebied in.
Maatregel 14-2	Een nieuwe duiker en automatische klepstuw aanbrengen naast het gemaal. De bestaande damwand van het gemaal wordt hersteld. Status: in uitvoering	Om bij wateroverlast het water uit het waterpeilvak ten noorden van de Zeeweg af te kunnen voeren wordt bij het bestaande gemaal een zogenaamde by-pass aangelegd. Het water kan om het gemaal heen via de Schulpvaart naar het gemaal Groot Limmer Polder afgevoerd worden. De nieuwe stuw staat grootste deel van de tijd omhoog. Alleen bij wateroverlast gaat de stuw omlaag en kan het water afvoeren. Stuw 14-1 staat dan omhoog. Stuw 14-3 staat in dat geval omlaag.
Maatregel 14-3	Bestaande stuw wordt voorzien van automatische klep. Status: afgerond	Deze bestaande stuw wordt voorzien van een klep die automatisch werkt. Deze stuw staat omhoog als gemaal Zeeweg uit staat, zodat het schone duinwater uit het Koningskanaal via het natuurterrein van de Stichting de Hooge Weide stroomt. Wanneer gemaal Zeeweg water aanvoert staat deze stuw naar beneden en 14-1 omhoog. Bij wateroverlast gaat deze stuw (14-3) naar beneden.
Maatregel 23	Plaatsen van een loopbrug Status: in voorbereiding	Deze nieuwe brug is voor het beheer van de waterberging. Hiermee kan de beheerder makkelijker bij de in- en uitlaat van de waterberging Draaiweid komen. Huidige toegang is helemaal door het land vanaf de Provinciale weg N203. Brug is alleen toegankelijk voor het waterschap.
Maatregel 24	Bestaande stuw wordt voorzien van automatische klep. Status: in voorbereiding	De bestaande stuw wordt voorzien van een geautomatiseerde klep. Deze aanpassing is nodig i.v.m. voorgenomen bouwontwikkeling rond de Zanderij. Met de stuw kan het water beter verdeeld worden.
Maatregel 25	Aanbrengen afsluitbare vispassage Status: in uitvoering	Bij een vispassage kunnen vissen vanuit het lager gelegen waterpeilvak naar het hoger gelegen waterpeilvak zwemmen. De vissen zwemmen over kleine stuwschotjes door bakken heen waarin het water steeds een klein stukje (ca. 5 cm) hoger staat.
Maatregel 27	Bestaande stuw wordt voorzien van automatische klep. Status: in voorbereiding	De bestaande stuw wordt voorzien van een geautomatiseerde klep. Deze aanpassing is nodig i.v.m. bouwontwikkeling in Limmen. Met de stuw kan het water beter verdeeld worden.
Maatregel 28	Aanbrengen pomp Status: in voorbereiding	De pomp wordt aangebracht ten behoeve van het verbeteren van de wateraanvoer ten tijde van watertekort.
Maatregel 29	Aanbrengen nieuwe inlaat Status: in voorbereiding	Ten behoeve van de wateraanvoer naar Akersloot Zuid (122 hectare stedelijk).
Maatregel Gebiedsregeling (31, 32, 33, 34 en 35)	Instellen van een Gebiedsregeling. hiermee kunnen, in geval van wateroverlast, meerdere stuwen en schuiven gelijktijdig aangestuurd worden. Status: in voorbereiding	De gebiedsregeling bestaat uit meet- en regelsoftware waarmee de verschillende stuwen en gemalen op afstand en automatisch kunnen worden aangestuurd. Indien waterpeilen in een gebied de vooraf ingestelde waarden overschrijden treedt een vooraf ingestelde regeling in werking waarbij bepaalde stuwen tegelijk ingesteld worden. Een stuw gaat bijvoorbeeld omhoog en een ander juist naar beneden om zo het water te verdelen over de peilgebieden en naar de verschillende gemalen te sturen. De gemalen worden ook opgenomen in de gebiedsregeling. Op afstand kunnen de waterpeilen worden afgelezen en de stand van de stuwen en gemalen. Indien nodig kan men op afstand dit tijdelijk anders instellen.

Wanneer vindt het project plaats en hoe lang gaat het duren?

Aannemer Van der Meer is in mei 2022 gestart met de uitvoering van de werkzaamheden. In december 2022 zijn de werkzaamheden afgerond.

Met wie werken we samen?

In dit project werken we samen met aannemer Van der Meer, de gemeenten Castricum en Uitgeest, de bewoners en grondeigenaren.

Contactgegevens voor meer informatie?

Voor meer informatie over dit project kunt u contact opnemen Chrétienne Nielen (omgevingsmanager) via ons contactformulier of via telefoonnummer 072 - 582 8282.

Dit project wordt uitgevoerd met financiële steun vanuit het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (ELFPO). "Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland"